آب جامد
در همان حال که زمین سرد می شد، بخشی از آبهای نزدیک قطب های آن منجمد گردید و کم کم قطب های زمین یخبندان شد. در دوران قبل از تاریخ این یخبندان ها چندین بار بیشتر اروپا، آسیا و آمریکای مرکزی را در بر گرفت. این دوران به دوران یخ بندان بزرگ معروف است.
یخ همیشه در حرکت است. حرکت آنرا به سبب آهستگی به سانتیمتر در سال اندازه گیــری می کنند. البته رود یخی سیاه در آلاسکا در سالهای بین 67-1996 به طور استثنایی تا 65 متر پیشروی کرد.
آب چیست؟
آب یکی از رایج ترین مواد و به دلایل زیادی از پیچیده ترین آنها نیز هست. آب می تواند به صورت مایع، جامد (یخ) یا گاز (بخار) درآید. هریک از این شکل ها خصوصیاتی جالب و نسبت به پدیده های دیگر غیر عادی دارند. هزاران دانشمند در تلاشند تا حقایق جدیدی درباره آنها کشف کنند.
شکل های مختلف آب
ساده ترین مطلبی که راجع به آب خالص می توان گفت این است که هر مولکول آن از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن ساخته شده است که به شیوه علمی آنرا H2O می نویسند.
بخار آب، آب مایع و یخ تقریباً شفافند. عدم شفافیت آنها نشانه وجود ناخالصی و مواد محلول مانند هوا یا گازهای دیگر در آنهاست. آب خالص بی مزه است، اما آبی که ما برای آشامیدن استفاده می کنیم معمولاً به میزان کمی مواد حل شده دارد که به آن مزه می دهد. برای تهیه آب خالص باید بخار آب در حال جوش را روی یک بشقاب سرد، متراکم کرد. به آب تولید شده مقطــــــر می گویند. باران مثال این آب است. اما آب باران در شهرها معمولاً مقادیری آلودگی های جوی نیز دارد.
دو نوع دیگر آب وجود دارد، دوتریوم و تریتیوم. دو هیدروژن هستند که در طبیعت یافت می شوند. در میان هر 500 اتم هیدروژن یک دوتریوم وجود دارد که وزنش دوبرابر هیدروژن معمولی است. از ترکیب این نوع هیدروژن با اکسیژن آب سنگین (D2O) به وجود می آید. نوع دیگر آب اکسید تریتیوم (T2O) است.
مواد موجود در آب
اگر مقدار کمی نمک طعام (کلرید سدیم) را در کمی آب بریزیم و چند ثانیه هم بزنیم نمک در آب حل می شود و ذرات نمک دیگر دیده نمی شوند، اما آب شور شده است. شبیه این اتفاق از زمان پیدایش اقیانوس ها دائماً روی می دهد. خورشید و باد آب سطح دریاها را بخار می کنند و تمام مواد دیگر را در آب دریا باقی می گذارند. آب بخار شده پس از مدتی بر زمین فرو می ریزد و با جاری شدن روی زمین مواد داخل خاک و سنگ ها داخل خودش حل می کند. به این مواد هم نمک می گویند. اما با نمک طعام فرق دارند. آب دارای نمک های مختلف دوباره به دریـــــا باز می گردد و مواد معدنی اقیانوس ها را افزایش می دهد.
ترکیبات آب
هفتاد و پنج درصد از ترکیبات طبیعی عناصر مختلف شیمیایی حتی طلا در آب یافت می شود. آب اقیانوس ها دائماً شورتر می شود. به طور معمول 035/0 آب دریا را مواد معدنی محلول در آن تشکیل می دهند و آنرا کمی چگالتر (سنگین تر) از آب معمولی نشان می دهند. چگالی آب خالص را معمولاً یک در نظر می گیرند. در نتیجه چگالی آب دریا 03/1 می باشد. به همین دلیل در مقایسه با آب شیرین شناگران و کشتی ها کمی بیشتر از آب دریا بیرون می مانند. آب بحرالمیت مرز بین اردن و اسراییل آن قدر شور و سنگین است که هیچ موجودی نمی تواند در آن زندگی کند و به همین دلیل نیز به این نام خوانده می شود.
آب، حلال بسیار خوبی است و می تواند مواد زیادی را در خودش حل کند. اما اگر کمی آب رودخانه ها یا حوضچه ها را در داخل لیوانی بریزید مقدار زیادی ذرات حل نشده شناور در آن خواهید دید. این ذرات که خیلی آهسته ته نشین می شوند موجب کدری و تیرگی آب می گردند.
بیشتر موادی که در آب حل می شوند از کانی ها هستند. هوا نیز از مهترین مواد قابل حل در آب است که ماهی ها و موجودات آبزی برای تنفس به آن نیازمندند.